BilgisayarDonanım

Notebook’larda Batarya Nasıl Kullanılmalı?

notebook_batarya_kullanimi

Pilimi ne kadar uzun kullanabilirim ve bunun için ne yapmlalıyım?

Li-ion piller hem yaşlandıkça hem de kullanıldıkça ölürler ve bu etki birbirinden bağımsızdır. Genel olarak 1 yıl veya 300 döngü sonunda kullanılabilir kapasitesi % 80 veya altına, 2 yıl veya 500 döngü sonuda ise % 50 veya altına düşecektir. Yani hiç kullanamasanız bile 2 yıl sonunda artık % 50 veya altında kapasite ile çalışan bir piliniz olacaktır. Aynı şekilde 500 döngüyü 1 ayda kullansanırsanız da 1 ay sonunda  % 50 kapasitesini kullanabildiğiniz ölü bir piliniz olacaktır. Ne kadar mükemmel kullanırsanız kullanın hatta va hatta hiç kullanmasanız bile bir pilin ömrü 2-3 yıldır, bu ömür kesinlikle uzatılamaz.

Yani bütün bu makalenin amacı bu ömrü nasıl uzatabileceğinizi anlatmak değil, daha fazla kayıp yaşamadan pilinizi nasıl kullanabileceğinizi anlatmaktır.
Pilin ölümü nasıl oluyor?
Zamanla, pilin fiili kapasitesi her hücredeki elektrokimyasal yetersizliklerden dolayı azalır. Kapasitedeki bu kayıp (eskime) düzeltilemeyecek bir durumdur; geri döndürülemez. Aşamalı olarak, her hücrede şarj depolamak için gereken elektrokimyasal etkin madde azalır.

Pilin ömrünü kısaltan 2 etken vardır:
Sıcaklık:
Li-ion piller için 45°C üzeri sıcaklıklar zaralıdır. (Bu yüzden ısınan Notebook’lar kendilerine zarar verdikleri gibi pile de zarar verirler. Notebook seçiminde ısınma probleminin olmaması ana belirleyici faktörlerden olmalıdır.)
Yüksek enerji boşaltım hızı:
Örneğin (Rakamları tamamen atıyorum ama orantı yaklaşık olarak doğrudur) sürekli pil ile oyun oynayan bir kullanıcının pili 3-6 ay sonunda kullanılmaz hale gelirken, sürekli HD film izleyen bir kullanıcının pili 1.5 yıl, pil ile sadece internette dolaşan ve ofis belgeleri ile çalışan bir kullanıcının pili 2 yıl sonunda aynı seviyeye gelecektir. Yani kısaca bilgisayarınızı pil ile kullanırken bilgisayarınızın ne kadar az enerji harcamasını sağlarsanız pilinizin ömrü o kadar uzun olacaktır.

Bilgisayarı ilk aldığımda batarya ömrünün uzun olması için yapmam gereken bir şey var mı?
Hayır. Li-ion piller ilk geldiklerinde yaklaşık % 40 dolulukla gelirler. Direk bu dolulukla kullanabilirsiniz ve ne zaman isterseniz şarj edebilirsiniz. Ama illa içiniz rahat edecekse günlerce bile şarj edebilirsiniz. Bunun da bir zararı olmaz. Unutmayın, pil tam olarak şarj olduğunda, pile giden akım dahili bir koruyucu devre (şarj kontrol) tarafından kesilir. Koruyucu devre pilin güvenli limitleri aşacak kadar şarj olmasını veya boşalmasını engeller. Yani boşuna bekliyor olacaksınız.

Tam dolmadan şarj işlemini iptal edersem bir zararı olur mu?
Hayır. Li-ion pilleri dilediğiniz seviyeye kadar doldurabilirsiniz ve dilediğiniz bir seviyeye kadar boşaltabilirsiniz. Bunun hiçbir zararı yoktur.

Bilgisayarı kullanmadığımda şebeke elektriği ile bağlantısını kesmeli miyim?
Nasıl istiyorsanız öyle yapın bunun bir önemi yoktur. Pil tam olarak şarj olduğunda, pile giden akım dahili bir koruyucu devre (şarj kontrol) tarafından kesilir. Koruyucu devre pilin güvenli limitleri aşacak kadar şarj olmasını veya boşalmasını engeller.
{/slider}
{slider=Peki pili hiç kullanmıyorsam? Benim Notebook’um sürekli elektriğe bağlı ve pil ile hiç kullanmıyorum?..}
Evet eğer pili bilgisayardan çıkarıp yukarıda anlatılan şartlarda depolarsanız daha uzun bir ömrü olacaktır! Ama bunu önermem size, çünkü korumanız gereken pil değil Notebook’tur! Pil bilgisayarınızın sahip olduğu en ucuz ve en kolay değiştirilebilir bileşendir.
Notebook’lar pile sahip oldukları için adaptörleri bilgisayarı enerji kesintilerine karşı çok iyi koruyamayacak şekilde üretilmişlerdir. Bu da pilsiz kullandığınız bir Notebook’un enerji kesilmesine karşı savunmasız olduğu anlamına gelir.

Pili hangi seviyeye kadar deşarj etmeliyim?
Bu cevap verilmesi zor bir soru çünkü pillerde insanlar gibi farklı farklı karakterlere sahip. Ama çok fazla deşarj etmeyin. Özellikle %5-10’luk sınırın altına inmeyin.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu